Inne życie. Biografia Jarosława Iwaszkiewicza, T. 1

Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa 1912, ss. 619.

Kompletna, analityczna, błyskotliwie napisana biografia Jarosława Iwaszkiewicza, pisarza, który przez wiele lat wpływał na kształt polskiej kultury, tworzył literackie kanony estetyczne, budził zainteresowanie swoim życiem i aktywnością artystyczną.

Nagroda miesięcznika „Nowe Książki” dla Książki Roku 2012. 

Nagroda portalu granice.pl dla Książki Roku w kategorii „Perły z lamusa”. 

„Potrafię być surowa, ale umiem docenić wnikliwe spojrzenie na biografię mego Ojca. Uważam za wielką zasługę autora, że zbadał ją tak dobrze, łącząc życie i twórczość, wykorzystując nieznane dokumenty. Wiele fragmentów tej książki, zwłaszcza dotyczących okresu ukraińskiego, to były rzeczy, których nie wiedziałam. I nawet było mi trochę wstyd z tego powodu”.

Maria Iwaszkiewicz

„Oniemiałem z zachwytu. Z podziwu dla autora tej biografii, Radosława Romaniuka. Dość już staremu czytelnikowi rzadko zdarza się stan określany zwyczajowo jako niemożność oderwania się od lektury, a to mi się w tym przypadku autentycznie przydarzyło. Pomijam w tym momencie erudycję biografisty – to przecież warunek podstawowy w przypadku takich prac. Zachwycił mnie kryształowy styl, język narracji, nieskazitelność polszczyzny, a jednocześnie jej obrazowość, plastyczność, gęstość. I jakaś uderzająca świeżość, oryginalność w spojrzeniu na postać i na epokę, która – zdawało by się – nieźle jest opisana w literaturze biografistycznej, historycznej, pamiętnikarskiej, a także w prozie”.

Krzysztof Lubczyński

„Od dawna nie było tak panoramicznego obrazu kultury polskiej”

Henryk Martenka

„Czytam zatem <Inne życie> zaciekle, czytam jak kryminał, który się już kiedyś czytało, a jednak wciąż jest się ciekawym, kto zabił, ponieważ odkrywa się wciąż nowe ślady i poszlaki. Rzecz jest apokaliptycznie pełna szczegółów, nigdy wielkim wyznawcą drobiazgowych biografii nie byłem, a jednak od <Innego życia> się nie odrywam, więcej – wściekłość mnie ogarnia, że kolejny tom – bo to pierwszy tom tego monumentu, ledwo do wybuchu wojny doprowadzony! – w roku 2014 dopiero się ukaże. Bezsilna złość mnie ogarnia, w roku 2014 to ja już mogę nie żyć, w przeciwieństwie do Iwaszkiewicza, który zdaje się żyć będzie jeszcze bardziej niż teraz” 

Krzysztof Varga, „Gazeta Wyborcza”

„Rozumna i rozumiejąca, możliwie kompletna, erudycyjna, dociekliwa, lecz stroniąca od pogoni za skandalem – czyż nie taka powinna być biografia wielkiego pisarza? Takiej biografii doczekał się wreszcie Jarosław Iwaszkiewicz. Taka właśnie biografia mu się należała. […] Opublikowane bez fanfar i gromkich zapowiedzi „Inne życie” zostanie z nami na długo i odtąd powinno towarzyszyć lekturze dzieł Iwaszkiewicza, które będziemy czytać, póki będzie istnieć polska literatura. Książka roku 2012? Najprawdopodobniej. A także wielu innych lat”.

Marcin Sendecki, “Art & Business”

„Radosław Romaniuk napisał biografię doskonałą. W swojej książce sprawnie łączy życie i twórczość Iwaszkiewicza, wskazując na zachodzące między nimi relacje. Bogactwo przywoływanych faktów, a także gąszcz odniesień nie przeszkadzają jednak w odbiorze. Interpretacja poszczególnych epizodów zwraca uwagę nie tylko erudycją i ogromną wiedzą badacza, lecz również dużymi walorami literackimi. Dlatego „Inne życie…” to w równym stopniu wnikliwe opracowanie naukowe, co fascynująca lektura do poduszki. Gdyby w sposób oczywisty nie zaprzeczała temu objętość książki, można by nawet powiedzieć, że to świetna rzecz na jeden wieczór”.

Patrycja Chajęcka, Xięgarnia.pl

„Warto zwrócić uwagę nie tylko na niebywałą staranność autora, który odnalazł fakty przedtem nieznane, ale także na sam sposób ich skonstruowania. Młody biograf stosuje metody stare jak świat, dziś zarzucone, ale – jak się okazuje – znakomicie się sprawdzające. […] Romaniuk nie obawia się analizować wierszy i prozy Iwaszkiewicza, nie obawia się wdawać w trudne i czasem nieco freudowskie analizy homoseksualizmu pisarza, ale nigdy nie służy to ani sensacji, ani nawet zaspokojeniu naszej ciekawości, a jedynie pokazaniu całego kontekstu jego twórczości”.

Prof. Marcin Król, „Dwutygodnik”

„Wiele rzeczy w tym żywocie zadziwia. Zadziwia na przykład programowy i konsekwentnie realizowany estetyzm w czasie pierwszej wojny światowej i rewolucji październikowej. Wśród gorących wydarzeń – Iwaszkiewicz z Kozłowskim cały czas tłumaczą Rimbauda. W nowym świetle jawią się doświadczenia wojskowe autora Sławy i chwały w czasie walk na Podolu, gdy jednostka artylerii, w której służył, została użyta do pacyfikacji wsi ukraińskich. Wnikliwie, z uwzględnieniem wielu odcieni psychologicznych pokazana została sytuacja społeczna bohatera biografii, żyjącego i działającego w różnych równoległych hierarchiach społecznych, towarzyskich, zawodowych. Jego ambicja, aby w żadnej z nich nie być ubogim krewnym”.

Prof. Jacek Łukasiewicz

„Znakomita książka! Piszę z rozmysłem „książka”, ponieważ – nie tracąc nic z walorów naukowych – jest to dzieło „do czytania”, przykuwające uwagę czytelnika, pasjonujące w lekturze. Daje się ono czytać na kilka sposobów: jako życiorys artysty, jako prolegomena do dziejów polskiej inteligencji i jako zarys historii polskiej literatury i kultury w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Poszczególne tematy i motywy tej opowieści kreśli autor z niesłychaną dbałością o szczegóły, które czerpie z rozmaitych i wielorakich źródeł, nieraz z nieznanych lub trudno dostępnych tekstów archiwalnych. Jego erudycja jest imponująca! Umie przy tym zachować delikatną równowagę pomiędzy wiernością faktom, a ich interpretacją, wielorakością danych, a przejrzystym tokiem narracji”.

 Prof. Aleksander Fiut

„Ta opowieść o życiu i twórczości Iwaszkiewicza – jak to się mówi – rzeczywiście wyszła spod pióra autora, który literaturę zna, kocha i próbuje analizować, ma do tego solidne akademickie wykształcenie. Ale także badacza czytającego źródła, konfrontującego ze sobą różnorodne, a nieraz sprzeczne przekazy. Ostrożnego w stawianiu tez, niemniej nieubłaganego w tropieniu śladów, myślę, że bardzo przypominającego w tej metodzie historyków zawodowo nieufnych wobec faktów niepotwierdzonych, nazwalibyśmy je umownie – nadto literackich. Te penetracje źródłowe dały znakomite rezultaty, okazało się, że Radosław Romaniuk potrafił dotrzeć do informacji ważnych z biografii Iwaszkiewicza, a nieznanych nawet córce Marii, o czym pisze ona po lekturze tej książki”.

Prof. Wiesław Władyka, „Polityka”

„Chętnie sięgam po biografie, właśnie czytam pierwszy tom nowej biografii Iwaszkiewicza Radosława Romaniuka. To według mnie wspaniała rozrywka. Dobre biografie jednoczą w sobie zalety powieści i prac historycznych, pokazują dramat wyjątkowego życia, mają też wartość terapeutyczną – mówią nam: wielcy też się mylili. Dawniej czytano Plutarcha, teraz to miejsce zajęły biografie”.

Adam Zagajewski, „Gazeta Wyborcza”

O książce:

Prof. Marcin Król “Dwutygodnik”

https://www.dwutygodnik.com/artykul/4210-radoslaw-romaniuk-inne-zycie-biografia-jaroslawa-iwaszkiewicza.html

Partycja Chajęcka, Xięgarnia.pl

Janusz R. Kowalczyk culture.pl

https://culture.pl/pl/artykul/radoslaw-romaniuk-inne-zycie-biografia-jaroslawa-iwaszkiewicza

Rozmowy z autorem:

Audycja Doroty Gacek i Elżbiety Łukomskiej (16 X 2012, PR 2) poświęcona „Innemu życiu. Biografii Jarosława Iwaszkiewicza”. Rozmowa z Radosławem Romaniukiem.

www.polskieradio.pl/8/402/Artykul/704671/

Rozmowa Justyny Nowickiej z Radosławem Romaniukiem, przeprowadzona na Krakowskich Targach Książki, poświęcona biografii Iwaszkiewicza (PR 2).

http://www.polskieradio.pl/8/410/Artykul/713548,Inny-Iwaszkiewicz

Rozmowa z Radosławem Romaniukiem – laureatem Nagrody „Nowych Książek”. Audycję w PR 2 prowadzi Paweł Sawicki

http://www.polskieradio.pl/8/404/Artykul/772547,Radoslaw-Romaniuk-laureatem-nagrody-Nowych-Ksiazek